Narodowe Czytanie 2023- relacja

07.09.2023r.

Narodowe czytanie 2023. ,,Nad Niemnem” w Bibliotece
w Krzeszycach.

W wyjątkowej scenerii, wśród wysokich traw i trzciny pośród woni Tataraku i złotej Nawłoci , już po raz dwunasty mieliśmy zaszczyt jako biblioteka uczestniczyć
w Narodowym Czytaniu. Lekturą tegorocznej odsłony była powieść Elizy Orzeszkowej "Nad Niemnem". Po wprowadzeniu w klimat książki, uczestnicy przystąpili do głośnego czytania wybranych fragmentów. Wysłuchaliśmy też prelekcji na temat życia
i twórczości Elizy Orzeszkowej oraz genezy całego utworu.

Akcja powieści rozgrywa się latem 1886 roku, w większości w Korczynie. Dużą rolę odgrywa tu również rzeka Niemen, ponieważ to nad nią rozgrywają się ważne wydarzenia i tam znajduje się mogiła powstańców. Stąd tytuł: „Nad Niemnem”. Streszczenie książki wskazuje, że istotnym miejscem jest także puszcza, gdzie znajduje się mogiła Jana i Cecylii, przodków Bohatyrowiczów.

W powieści „Nad Niemnem” bohaterowie dzielą się na mieszkańców Korczyna, Olszynki, Osowców, Wołowszczyzny oraz zaścianku Bohatyrowiczów. Do rodziny Korczyńskich należy senior Benedykt i jego żona Emilia. Podczas gdy mężczyzna ciężko pracuje, by zapewnić byt rodzinie, ona spędza czas na lekturze romansów i wyszukiwaniu u siebie nowych chorób. Marta Korczyńska w młodości zrezygnowała z miłości, gdyż bała się trudów pracy i została samotną starą panną, opiekunką dzieci Emilii — Witolda i Leonii.

Główną bohaterką wątku miłosnego jest Justyna Orzelska, jedna z najbarwniejszych postaci w „Nad Niemnem”. Lektura opowiada o jej zakochaniu się w Zygmuncie Korczyńskim, który jednak wyjechał i wrócił już żonaty. Zarówno on, jak i bardzo bogaty Teofil Różyc, proponują jej zostanie ich kochanką, ale Justyna odmawia.
 Nie chce bogactwa, tylko prawdziwego uczucia. Ostatecznie wiąże się z Janem Bohatyrowiczem, który ciężko pracuje na swoje utrzymanie.
 Ich zaręczyny są jednym z powodów pogodzenia mieszkańców dworu i zaścianka.

Konflikt pokoleń jest także wyraźnie widoczny w powieści „Nad Niemnem”. Książka nabiera przez to charakteru ponadczasowego. Podobne problemy dotykają również współczesnych ludzi, mimo zmian politycznych i ideologicznych, jakie zaszły w społeczeństwie od tamtej pory.
Początkowo głównym i najważniejszym wątkiem utworu miało być uczucie pomiędzy panną z dworu a zagrodowym szlachcicem. Pierwotnie miał też nosić tytuł „Mezalians”, co byłoby odzwierciedleniem perypetii miłosnych. Podczas pisania Eliza Orzeszkowa zdała sobie sprawę, że powstający utwór będzie dziełem o wiele poważniejszym, niż początkowo zamierzała. Ostatecznie poruszyła w nim wątki patriotyczne i po części polityczne oraz ukazała bardzo wierny obraz społeczeństwa polskiego w drugiej połowie XIX wieku.
 

Po wysłuchaniu wszystkich fragmentów powieści mieliśmy okazję podzielić się wrażeniami na jej temat. Porównać z perspektywy czasu obyczaje jakie wówczas panowały ze współczesnymi relacjami międzyludzkimi. Jak bardzo zmienił się świat na przestrzeni dwóch wieków.

Bardzo dziękujemy za zaangażowanie  i udział we wspólnym czytaniu tegorocznej lektury  zaproszonym gościom, a w szczególności pani Natalii Haza -Galant za interesującą prelekcję na temat powieści i  przeniesienie nas nad rzekę Niemen.
Na koniec spotkania każdy chętny otrzymał pamiątkowy stempel ,,Narodowe czytanie 2023”.

Dziękujemy.

Narodowe czytanie objęte jest corocznie honorowym patronatem pary prezydenckiej Rzeczypospolitej Polskiej.